Menstruatiecyclus #2

Deze animatie toont de veranderingen van de baarmoederwand (oftewel het baarmoederslijmvlies) gedurende de menstruatiecyclus bij de vrouw die gemiddeld genomen 28 dagen duurt.

Het baarmoederslijmvlies is het slijmvlies (mucosa) waaruit de binnenwand van de baarmoeder is opgebouwd. Gedurende de cyclus wordt het dikker. Als er zich vervolgens geen embryo, voortgekomen uit de bevruchting van een eicel door een zaadcel, in het baarmoederslijmvlies innestelt, wordt de bovenste laag van dit slijmvlies afgestoten: dit is de menstruatie.

Deze animatie toont het verband van de baarmoedercyclus en de eierstokcyclus: op de 14e dag van elke cyclus komt uit een van de eierstokken een onbevruchte eicel (een oöcyt) vrij.

• De oorzaak van menstruaties begrijpen.
• De stappen in de menstruatiecyclus begrijpen.
• De eierstokcyclus met de baarmoedercyclus combineren.

De vrouwelijke geslachtsorganen worden gekenmerkt door een functionele cyclus. Onder invloed van verschillende hormonen vinden de baarmoeder- en eierstokcyclus gelijktijdig op een gecoördineerde manier plaats.

De baarmoeder is een diep orgaan waarvan de binnenwand van de holte bedekt is met een slijmvlies, het baarmoederslijmvlies (endometrium), dat rust op een spier, het myometrium. De dikte van het baarmoederslijmvlies varieert gedurende de cyclus, die gemiddeld genomen 28 dagen duurt. Traditioneel wordt de baarmoedercyclus onderverdeeld in twee fasen:

• De menstruatiefase (D1 t/m D5), beter bekend als ‘ongesteldheid’, correspondeert met de afbraak van de bovenlaag van het slijmvlies. het baarmoederslijmvlies wordt dunner.
• De proliferatiefase (D6 t/m D14) waarin het baarmoederslijmvlies opnieuw wordt opgebouwd op het moment dat de bloedvaten (baarmoederslagaders en -aders) worden gevormd.
• De secretiefase (D14 t/m D28) waarin het baarmoederslijmvlies zich verder ontwikkelt door de vorming van klieren die zetmeel en slijm afscheiden. Het baarmoederslijmvlies bereikt zijn maximale ontwikkeling en wordt de baarmoederbekleding genoemd. Deze fase maakt een eventuele innesteling van het embryo mogelijk onder gunstige omstandigheden voor de toekomstige ontwikkeling.

De eierstokken bevatten tal van follikels waarin zich, middenin, een oöcyt bevindt. Ook de follikels vertonen een cyclische ontwikkeling die traditioneel is onderverdeeld in drie fasen:

• De follikelfase waarin één follikel die ‘dominant’ is binnen een groep follikels, doorgroeit terwijl de andere afsterven. Er wordt een centrale holte gevuld met vloeistof gevormd die de oöcyt naar de oppervlakte duwt totdat hij door de follikel wordt afgestoten.
• De ovulatie correspondeert met het afstoten van de oöcyt naar de baarmoederholte.
• De luteale fase waarin de follikel uitgroeit tot een geel lichaam. Zonder bevruchting degenereert het gele lichaam tot een wit lichaam. Als er wel bevruchting optreedt, blijft het gele lichaam circa 2 maanden bestaan.

Merk op dat ovulatie plaatsvindt op het moment dat het baarmoederslijmvlies een potentiële bevruchte oöcyt kan ontvangen, die zich deelt en uitgroeit tot een embryo. Zonder bevruchting is het aangegroeide baarmoederslijmvlies niet meer nodig en beginnen de baarmoeder- en eierstokcycli weer opnieuw.